Star of Sierra Leone

Το όνομα του φυσικού κρυστάλλου «Star of Sierra Leone», δηλαδή το αστέρι της Σιέρα Λεόνε, πιθανότατα προήλθε από την καταπληκτική του εμφάνιση. Διαθέτει την τέλεια αχρωμία, η λάμψη του είναι ποιοτική και η καθαρότητά του εξαιρετική. Η πλειονότητα των διαμαντιών που προέρχονται από την χώρα αυτή έχει σαν χαρακτηριστικό της γνώρισμα, την υψηλή ποιότητα σε «χρώμα». Πολλά από τα πιο ποιοτικά σε καθαρότητα και χρώμα διαμάντια του κόσμου προέρχονται από την Σιέρα Λεόνε. Τα διαμάντια από την Σιέρα Λεόνε είναι τόσο καθαρά κρυσταλλοχημικά και τελείως απαλλαγμένα από εγκλείσεις που ορισμένοι τα ονομάζουν μεταφορικά «γυαλιά». Η χώρα αυτή παράγει διαμάντια που έχουν ταυτόχρονα υψηλή καθαρότητα και τέλεια αχρωμία. Φανταστείτε ότι τα 17 διαμάντια που τελικά προέκυψαν από τον αρχικό τεράστιο κρύσταλλο έχουν αξιολογηθεί, χωρίς όμως να έχει εκδοθεί πιστοποιητικό γιʼ αυτές, σαν D χρώμα και στην καθαρότητα σαν IF (=internally Flawless), δηλαδή τελείως απαλλαγμένα από εγκλείσεις.

Να δούμε όμως τι ρόλο παίζει η κρυσταλλοχημεία που αναφέραμε πιο πάνω στην αχρωμία των διαμαντιών από την Σιέρα Λεόνε. Η κατάταξη ενός διαμαντιού στην χρωματική κατηγορία D σημαίνει ότι το διαμάντι είναι τελείως άχρωμο, δεν διαθέτει δηλαδή ούτε την απειροελάχιστη χροιά κάποιου χρώματος. Τα διαμάντια που δεν έχουν την παραμικρή πρόσμειξη ιχνοστοιχείων και αποτελούνται 100% από καθαρό άνθρακα, τα ονομάζουμε διαμάντια τύπου IIa (τύπου δύο άλφα). Τα διαμάντια IIa δεν έχουν στο κρυσταλλικό τους πλέγμα ούτε και σε αναλογία εκατομμυριοστού κάποιο από τα στοιχεία που έχουν την δυνατότητα να δώσουν χρώμα στο διαμάντι (άζωτο N, βόριο B, υδρογόνο H). Επιπλέον εκτός από χημικά είναι και κρυσταλλικά τέλεια διότι δεν παρουσιάζουν πλαστική παραμόρφωση του κρυσταλλικού τους πλέγματος, στην οποία οφείλονται πολλά από τα fancy colored diamonds ( έντονα χρωματισμένα διαμάντια). Δηλαδή φαίνεται ότι το γεωχημικό περιβάλλον γέννησης και οι συνθήκες ανόδου των διαμαντιών της Σιέρα Λεόνε συνηγορούν στην τέλεια αχρωμία, η οποία είναι μεγάλο προσόν για την αξιολόγηση ενός διαμαντιού.

Η Σιέρα Λεόνε έγινε αποικία της Αγγλίας το 1787 και ανακηρύχτηκε ανεξάρτητη δημοκρατία το 1961. Τα διαμάντια ανακαλύφθηκαν στην χώρα το 1930. Η χώρα ταλαιπωρήθηκε από εμφύλιο πόλεμο από το 1991 μέχρι το 2002. Οι επαναστάτες που ξεκίνησαν τον πόλεμο με την νόμιμη κυβέρνηση, πήραν στον έλεγχό τους την διακίνηση των διαμαντιών και με τα έσοδα αγόραζαν όπλα και η χώρα μπλέχτηκε στο «ματωμένο εμπόριο των διαμαντιών». Αυτό ανάγκασε τα Ηνωμένα Έθνη να απαγορεύσουν το επίσημο εμπόριο διαμαντιών από την Σιέρα Λεόνε, το οποίο επιτράπηκε ξανά το 2003, ένα χρόνο μετά την λήξη του εμφυλίου.

«Το αστέρι της Σιέρα Λεόνε» είναι το μεγαλύτερο πολύτιμο διαμάντι που βρέθηκε ποτέ στην χώρα. Το αμέσως μεγαλύτερο είχε βρεθεί το 1970 και ονομάστηκε «Sefadu». Το ακατέργαστο διαμάντι αγοράστηκε από τον παγκοσμίου φήμης έμπορο διαμαντιών και χρυσοχόο Harry Winston που εδρεύει στην Νέα Υόρκη, τον ίδιο χρόνο που εξορύχθηκε. Η κατεργασία του (κοπή και στίλβωση/γυάλισμα) ανατέθηκε στον ειδήμονα της αδαμαντοκοπής Lazare Kaplan*. Ο κύριος Kaplan καταγότανε από οικογένεια με παράδοση τριών γενεών στην χρυσοχοΐα και επάξια είχε κερδίσει τον τίτλο του αδαμαντοτεχνίτη των διάσημων διαμαντιών. Στο παρελθόν (το 1936) είχε με απόλυτη επιτυχία διαμορφώσει το διαμάντι Jonker. Ο Lazare Kaplan έμαθε την τέχνη της κοπής διαμαντιών στο Βέλγιο στην Αμβέρσα, και πρώτος ίδρυσε βιομηχανία αδαμαντοκοπής στο Πόρτο Ρίκο. Η επιτυχία του οφείλεται στο γεγονός ότι οι πέτρες που επεξεργαζότανε είχαν πάντα την μέγιστη δυνατή ποιότητα σε λάμψη, λαμπρότητα και διάχυση του φωτός, συχνά με το αντίτιμο της μεγάλης απώλειας σε βάρος.

Ο κ. Kaplan μελέτησε τον φυσικό κρύσταλλο για περισσότερο από ένα έτος. Το διαμάντι διαχωρίστηκε σε μικρότερα μέρη σε ζωντανή μετάδοση από την τηλεόραση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, έτσι το «Αστέρι της Σιέρα Λεόνε» ήταν πασίγνωστος λίθος σε όλην την Αμερική. Η κυβέρνηση της Σιέρα Λεόνε εξέδωσε ένα εορταστικό γραμματόσημο προς τιμήν του διαμαντιού, το οποίο απεικόνιζε ένα διαμάντι κομμένο στο σχήμα του μπριγιάντ (brilliant) συνοδευόμενο από μία κορώνα. Το γραμματόσημο έγραφε : - «SIERRA LEONE» - «The Star of Sierra Leone» - Harry Winston.»

Ο αρχικός κρύσταλλος διαχωρίστηκε σε 17 κομμάτια, από τα οποία προέκυψαν 17 διαμάντια. Τα 13 από αυτά ήταν τελείως απαλλαγμένα από εγκλείσεις και με άριστο χρώμα. Το μεγαλύτερο από αυτά με κοπή emerald (τετράγωνη κοπή) και βάρος 143,20 καράτια, είχε μια μεγάλη ρωγμή στο εσωτερικό του και ξανακόπηκε σε ένα καθαρό και τελείως απαλλαγμένο από εγκλείσεις pear shape (σχήμα αχλαδιού) διαμάντι βάρους 53,96 καρατίων. Έξι από τα 17 αυτά διαμάντια τοποθετήθηκαν από τον Harry Winston στην διάσημη πόρπη «Star of Sierra Leone».

*Είδαμε στο κεφάλαιο της γέννησης των διαμαντιών πως τα διαμάντια φτάνουν στην επιφάνεια της γης από το βάθος των 180 χλμ στο οποίο κατά μέσο όρο κρυσταλλώνονται, μέσω ιδιόμορφων πετρωμάτων. Όμως ο άνθρωπος αρχικά τα βρήκε συγκεντρωμένα στις κοίτες των ποταμών και στις πεδινές εκτάσεις οι οποίες σχηματίστηκαν από την διάβρωση των γύρω βουνών. Δηλαδή οι χείμαρροι και τα ποτάμια διαβρώνουν το ανάγλυφο και μεταφέρουν τα υλικά των βουνών στις πεδινές εκτάσεις και τα εναποθέτουν γύρω από τις κοίτες και τις εκβολές των ποταμών. Τα μεταφερόμενα αυτά υλικά και ο χώρος συγκέντρωσής τους ονομάζονται αλλούβια.

*Για την ιστορία να προσθέσουμε ότι ο Marcel Tolkowsky ήταν ξέδελφος του Lazare Kaplan. Ο Tolkowsky το 1919 εξέδωσε την τριγωμετρική του απόδειξη για το ποιες πρέπει να είναι οι τέλειες αναλογίες της στρογγυλής brilliant κοπής, για να επιτύχουμε την μέγιστη λαμπρότητα, λάμψη και διάχυση του φωτός.